Potocznie uważa się, że w sporcie takim, jak piłka nożna liczy się przede wszystkim siła fizyczna, motoryka, wytrzymałość oraz ogólnie rzecz biorąc wszelkie aspekty typowo fizyczne, natomiast kwestie intelektu traktowane są po macoszemu – a mówiąc wprost uważane za zupełnie nieistotne. Jest to naturalnie bardzo poważny błąd, co też postaramy się zaprezentować w naszym dzisiejszym artykule.
O ile łatwo sobie uświadomić, że prowadzenie zespołu piłkarskiego wymaga niewątpliwych zalet w postaci wysokiej inteligencji i ogólnie sprawnego umysłu, o tyle twierdzenie takie w przypadku samych piłkarzy spotyka się raczej z niedowierzaniem. I rzeczywiście, wielu piłkarzy dokłada wszelkich starań, żeby jak najsumienniej zaprzeczyć trafności przedstawionego powyżej stwierdzenia, żeby podać jako przykład choćby Mario Balotellego, czy z naszego rodzimego podwórka Sławomira Peszkę lub Patryka Małeckiego. Niemniej jednak współczesna piłka nożna jest grą, która wymaga nie tylko doskonałych umiejętności czysto fizycznych i technicznych, przymioty umysłowe także okazują się wręcz niezbędne, przynajmniej na najwyższym poziomie.
W przypadku menedżerów sprawa wydaje się być oczywista – zarządzanie drużyną piłkarską to wręcz mrówcze zajęcie wymagające sprawnego analizowania niezliczonej liczby wskaźników oraz informacji, a także statystyk, do tego połączone z koniecznością opracowywania strategii krótkofalowej (np. analiza silnych i mocnych stron najbliższego przeciwnika wraz z koniecznością dostosowania stylu gry własnej drużyny) oraz posunięć długoterminowych (np. transferów podczas najbliższego możliwego okna w celu wzmocnienia słabych punktów własnego zespołu lub zapewnienie większej konkurencyjności wśród graczy).
Tutaj sprawa ma się wręcz analogicznie. Przeważająca większość ludzi nie traktuje gier jako rozrywki specjalnie wymagającej, czy też wyrafinowanej, co naturalnie także jest olbrzymim błędem. Przede wszystkim należy rozpocząć od nieco wyświechtanego już sloganu, że „gra grze nierówna”. Owszem, są gry niewymagające od graczy żadnego specjalnego wysiłku, czy to będą gry karciane (Czarny Piotruś, albo remik), czy planszowe (Chińczyk), czy kasynowe (ruletka), czy też komputerowe (Quake, Counter Strike), ale możemy także znaleźć gry będące prawdziwym wyzwaniem dla graczy – szachy, brydż, blackjack, Hearts of Iron itp.
Zresztą nie trzeba specjalnie się rozwodzić nad grami, wystarczy przecież przypomnieć wszystkim, że szachy uważane są powszechnie za królewską grę, wymagającą niezwykłych wręcz zdolności intelektualnych, podobnie ocenia się przecież brydża, blackjacka, a wśród gier komputerowych szeroką rzeszę niezwykle zaawansowanych gier strategicznych, jak wspomniana powyżej Hearts of Iron, Civilization, czy Europa Universalis.
Skoro już zaczęliśmy rozprawiać o intelekcie, piłce nożnej oraz grach, spróbujmy zastanowić się, czy trening umysłowy zapewniany przez gry może przydać się podczas pracy na stanowisku menedżera klubu piłkarskiego lub nawet na samym boisku? Cóż, odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest prosta, bowiem wszystko zależy od samej gry, na którą padnie wybór, a także na różne aspekty związane z rolą menedżera w konkretnym klubie – inaczej przecież wygląda zakres obowiązków menedżera klubu w angielskiej Premier League, niż osoby pracującej na podobnym stanowisku w naszej rodzimej Ekstraklasie.
Jako pierwszy przykład podamy serię Football Manager – jest to gra komputerowa pozwalająca wcielić się w rolę menedżera dowolnie wybranej drużyny piłkarskiej z praktycznie dowolnego zakątka globu. Jest to przy tym niezwykle szczegółowo i poważnie traktująca o tej tematyce symulacja, znana ze swojego niezwykle wysokiego stopnia trudności i rozbudowanych opcji menedżerskich. Tak naprawdę jest to tak dobra pozycja, że często nawet najbardziej znani menedżerowie, jak Rafael Benitez, czy też Jose Mourinho przyznają się do korzystania z niej w celu uzyskania inspiracji lub przetestowania różnego rodzaju pomysłów.
No dobrze, był to przykład dosyć oczywisty, teraz mamy dla Was coś z zupełnie innej beczki. A mianowicie klasykę gier kasynowych, jaką z pewnością jest blackjack. Dla tych, którzy nie znają tej gry wspomnimy tylko, że jest to znana i lubiana od ponad 100 lat gra hazardowa w karty, która cechuje się z jednej strony niezwykle prostymi i łatwymi do przyswojenia zasadami, a z drugiej strony niezwykle wręcz rozbudowanymi możliwościami opracowywania strategii i analizy poszczególnych posunięć, na podstawie których gracze planują kolejne kroki. Na temat blackjacka powstało naprawdę wiele książek, a skomplikowane teorie analityczne, statystyczne oraz probabilistyczne dotyczące blackjacka i wykorzystujące naprawdę zaawansowane narzędzia matematyczne stały się bazą do uzyskania co najmniej kilkunastu doktoratów. Tak, blackjack to bez wątpienia gra, która stanowi znakomity trening dla umysłu, co bez wątpienia może przydać się w pracy menedżerowi klubu piłkarskiego. Jak? Wystarczy choćby wspomnieć o zastosowaniu strategii ofensywnej lub defensywnej w trakcie spotkania piłkarskiego – czy lepiej jest rzucić wszystkie siły do ataku już od pierwszej minuty, czy jednak sensowniejszym wyborem będzie ostrożna, uważna gra w obronie, tak aby nie stracić bramki, natomiast poczynania ofensywne organizować na zasadzie kontrataku? W blackjacku również mamy identyczną sytuację, gdy gracz ma np. 15-16 punktów i musi podjąć decyzję na temat tego, czy ciągnąć kolejną kartą licząc na to, że będzie ona niskiej wartości (zbliżyć się do 21 punktów), ale ryzykując przegraną po zyskaniu ponad 21 punktów, czy zagrać defensywnie zostając przy obecnych kartach i mając nadzieję, że krupier ma mniejszą liczbę punktów.
Inny bez wątpienia ciekawy przykład gry wymagającej od graczy naprawdę rzutkiego intelektu jest popularna na całym świecie gra o nazwie Scrabble. Jej zasady są także bardzo proste – jest to bowiem odwrócona krzyżówka, tzn. gracze losują dla siebie 7 liter i na planszy przypominającej kartkę w kratkę układają z nich słowa, które mogą się wzajemnie krzyżować. Po zakończeniu rozgrywki plansza z literami przypomina klasyczną krzyżówkę z gazety. Aby jednak skutecznie grać w Scrabble, trzeba zagonić umysł do roboty, bowiem samo anagramowanie liter tak, by ułożyć z nich długi wyraz jest trudnym zajęciem, a do tego dochodzi jeszcze analiza planszy i wyszukiwanie miejsca, do którego wybrane słowo można dodać tak, aby zdobyć jak najwięcej punktów. Jest to znakomita analogia do rozszyfrowywania formacji zespołu najbliższego rywala w kolejnym meczu oraz próba odgadnięcia taktyki gry, jaką poszczególni gracze będą mieli do zrealizowania, a nakreśloną przez trenera rywali.
Wracając znów do gier komputerowych, wielokrotnie wspominaliśmy już tytuł Hearts of Iron. Jest to bardzo rozbudowana i uważana za jedną z najtrudniejszych gra strategiczna utrzymana w klimacie II wojny światowej, w której gracz może wcielić się w rolę przywódcy dowolnego wybranego państwa biorącego udział w tym znanym konflikcie i pokierować nim tak, aby doprowadzić do końcowego zwycięstwa (lub spektakularnej porażki). Co ciekawe, scenariusz gry nie jest z góry określony, tak więc stworzenie alternatywnego przebiegu dziejów historycznych nie nastręcza żadnego problemu. I również należy podkreślić tutaj, że Hearts of Iron stymuluje umysł wymuszając na nim umiejętność strategicznego myślenia oraz planowania wszelkich posunięć po drobiazgowych przygotowaniach, a także przewidywania zagrywek przeciwników – czyli jest to coś dokładnie takiego, z czym codziennie spotyka się w pracy poważny menedżer zespołu piłki nożnej opracowując strategię na cały sezon rozgrywek, uwzględniając rotację składem, potencjalne kontuzje i wykluczenia za kartki, a także dbając o przygotowanie fizyczne zawodników przed sezonem (czemu odpowiada gromadzenie zasobów i produkowanie jednostek w grze komputerowej).
Sami piłkarze raczej nie będą potrzebowali aż tak zaawansowanych gier (co nie zmienia jednak faktu, że nie mogą w nie grać – wręcz przeciwnie), dla nich ważniejsze będą nieco inne aspekty, jak na przykład umiejętność przewidywania zachowania piłki. I choć dostępne są liczne gry komputerowe na temat piłki nożnej, jak np. seria FIFA lub Pro Evolution Soccer, to jednak naszym zdaniem przydatna będzie inna kategoria gier, a mianowicie bilardy i snookery, jak np. seria gier Virtual Pool. Po prostu w nich symulacja wszelkiego rodzaju odbicia i zachowania bili po uderzeniu jest naprawdę zaawansowana, a więc trening tego typu na pewno przyda się piłkarzowi na boisku. Będzie mu po prostu łatwiej przewidzieć zachowanie piłki po rykoszecie, odbiciu od słupka, czy na mokrej murawie, właśnie dzięki treningowi nabytemu podczas gry w bilard.
Oczywiście, że grać, niezależnie od tego, czy pracujesz jako menedżer drużyny futbolowej, czy jesteś piłkarzem, czy też nie masz nic wspólnego z powyższymi dwoma zawodami. Przecież oczywistym jest fakt, że ćwiczenie intelektu może przydać się w naprawdę niezliczonych dziedzinach życia, więc jeśli taką możliwość masz, to czemu z niej nie skorzystać?
